Duizenden kilo’s steenmeel strooit Sylvana Harmsen uit over kleine stukjes Veluwe. Alsof ze een dierbare illegaal verstrooid. Maar dat is zeker niet zo. Het gruis is gemalen steen (Soilfeed) en de vrouw is promovenda Sylvana Harmsen. Het gruis moet de mineralenbalans van de bosgrond herstellen, die door de neerslag van stikstof sterk is aangetast. Dat zo’n bodemverbeteraar werkt hebben collega’s van Harmsen de afgelopen jaren met proeven in het park en in het Mastbos in Breda aangetoond. Het gebruikte gruis, gemalen steen afkomstig uit een mijn in Noorwegen, is rijk aan de mineralen kalium, calcium en magnesium. Door opname van die mineralen neemt de zuurgraad van de bodem af. En dat heeft zijn effect op het hele ecosysteem. Het bodemleven en de vegetatie veranderen ten gunste van de aanwas van jonge bomen. Maar er is ook een keerzijde: het jonge grut wordt mogelijk aantrekkelijker voor grazers als reeën, herten en moeflons.
Archieven: Praktijkverhalen
Praktijkverhaal KOBO
Ondergrond in storymaps
Hoe maak je ondergrondgegevens aantrekkelijk voor een brede doelgroep? Bij de basisregistratie ondergrond (BRO) werkt men aan zogeheten storymaps, interactieve verhalen die de meerwaarde van het gebruik van ondergrondgegevens in projecten inzichtelijk maakt.
Er is bijvoorbeeld storymap van de gemeente Ede en een van het Friese veenweidegebied. In de de eerste is te zien hoe ondergrondgegevens gebruikt worden om de gemeente Ede klimaatbestendig te maken. In de storymap wordt de cruciale rol van data om het systeem te begrijpen en effectief maatregelen te selecteren uitgelicht. In Friesland hebben de gegevens uit de BRO bijgedragen aan begrip van de veendaling en het ontwikkelen van effectieve maatregelen.
Studie naar ecologie zonneparken
Zonneparken zijn niet onomstreden. Tegenstanders wijzen onder meer op mogelijke negatieve effecten op bodem en vegetatie. Doordat de panelen de bodem afschermen, zou de grond verdrogen en de vegetatie verdorren. “Maar dat is niet op onderzoek gebaseerd”, zegt Friso van der Zee van Wageningen University & Research (WUR). In het project SolarEcoPlus werken onder meer WUR, TNO en ontwikkelaar van zonneparken LC Energy samen om het effect van zonneparken op de bodemkwaliteit en biodiversiteit te onderzoeken.
Het geheugen van zand
Zandsuppletie bij Ameland moet de zandhonger van de Waddenzee stillen. Maar waar blijft dat zand? Hoogleraar Jakob Wallinga gebruikt het geheugen van zand om dat uit te zoeken.
Voor de kust van Terschelling is in 2018 vijf miljoen kuub zand in zee gekieperd. Sindsdien doen golven en stroming hun werk en verspreidt het zand zich in het Waddengebied. Dat is tenminste de theorie. Maar werkt dit bouwen met de natuur in de praktijk ook? ‘Het effect van zandsuppletie voor de gesloten Noordzeekust van west Nederland is goed te voorspellen’, zegt Wallinga. ‘Maar zo’n zeegat is veel ingewikkelder en dynamischer. We hebben eigenlijk geen idee welk deel van het zand de Waddenzee in gaat.’ Met een nieuwe toepassing van luminescentie gaat hij de wegen van het aangevoerde zand in kaart brengen. Hij maakt daarbij gebruik van het luminescentiesignaal dat de aangevoerde zandkorrels van nature aan boord hebben. Wallinga doet dat in zijn luminescentielab. Normaal gesproken gebruikt hij zo’n signaal om de ouderdom van bodemlagen mee in kaart te brengen. Hoe langer het zand in de bodem zit, hoe sterker namelijk het geheugensignaal. Maar je kunt dat signaal ook gebruiken om aangevoerd zand te onderscheiden van lokaal zand. Lokaal zand in de Wadden heeft door blootstelling aan licht geen geheugen meer.
Atlas van de ondergrond
De Atlas van de Ondergrond Eindhoven brengt door middel van interactieve kaarten, infographics, foto’s en teksten het Eindhovense stukje van de ondergrond in kaart. Het is voor initiatiefnemers een bruikbaar instrument bij de ontwikkeling van de stad. De website maakt door middel van interactieve kaarten, infographics, foto’s en teksten inzichtelijk wat doorgaans ongezien blijft.